मराठी अभंग - संत ज्ञानेश्वर - अमृतानुभव | प्रकरण दहावे : ग्रंथपरिहार

परी गा श्रीनिवृत्तिराया । हातातळीं सुखविलें तूं या ।

तरी निवांतचि मियां । भोगावें कीं तें ॥ १०-१ ॥

परी महेशें सूर्याहातीं । दिधली तेजाची सुती ।

तया भासा अंतर्वर्ती । जगचि केलें ॥ १०-२ ॥

चंद्रासि अमृत घातलें । तें तयाचि कायि येतुलें ।

कीइं सिंधु मेघा दिधले । मेघाचि भागु ॥ १०-३ ॥

दिवा जो उजेडु । तो घराचाची सुरवाडू ।

गगनीं आथी पवाडु । तो जगाचाची कीं ॥ १०-४ ॥

अगाधेंहि उचंबळती । ते चंद्रीचि ना शक्ती ? ।

वसंतु करी तैं होती । झाडांचें दानीं ॥ १०-५ ॥

म्हणोनि हें असंवर्य । दैविकीचें औदार्य ।

वांचोनि स्वातंतर्य । माझें नाहीं ॥ १०-६ ॥

आणि हा येवढा ऐसा । परिहारु देवू कायसा ।

प्रभुप्रभावविन्यासा । आड ठावूनी ॥ १०-७ ॥

आम्ही बोलिलों जें कांहीं । तें प्रगटची असे ठायीं ।

मा स्वयंप्रकाशा काई । प्रकाशावें बोलें ? ॥ १०-८ ॥

नाना विपायें आम्हीं हन । कीजे तें पां मौन ।

तरी काय जनीं जन । दिसते ना ? ॥ १०-९ ॥

जनातें जनीं देखतां । द्रष्टेंचि दृश्य तत्वतां ।

कोण्ही नहोनि आइता । सिद्धांत हा ॥ १०-१० ॥

ययापरौतें कांहीं । संविद्रहस्य नाहीं ।

आणि हें तया आधींही । असतचि असे ॥ १०-११ ॥

तही ग्रंथप्रस्तावो । न घडे हें म्हणों पावो ।

तही सिद्धानुवाद लाहों । आवडी करूं ॥ १०-१२ ॥

पढियंतें सदा तेंचि । परी भोगीं नवी नवी रुची ।

म्हणोनि हा उचितुचि । अनुवाद सिद्ध ॥ १०-१३ ॥

या कारणें मियां । गौप्य दाविलें बोलूनियां ।

ऐसें नाहीं आपसया । प्रकाशुचि ॥ १०-१४ ॥

आणि पूर्णअहंता वेठलों । सैंघ आम्हीच दाटलों ।

मा लोपलों ना प्रगटलों । कोणा होऊनी । १०-१५ ॥

आपणया आपणपें । निरूपण काय ओपे ? ।

मा उगेपणे हरपे । ऐसे आहे ? ॥ १०-१६ ॥

म्हणोनि माझी वैखरी । मौनाचेंहि मौन करी ।

हे पाणियावरी मकरी । रेखिली पां ॥ १०-१७ ॥

एवं दशोपनिषदें । पुढारी न ढळती पदें ।

देखोनि बुडी बोधें । येथेंचि दिधली ॥ १०-१८ ॥

ज्ञानदेवो म्हणे श्रीमंत । हें अनुभवामृत ।

सेंवोनि जीवन्मुक्त । हेंचि होतु ॥ १०-१९ ॥

मुक्ति कीर वेल्हाळ । अनुभवामृत निखळ ।

परी अमृताही उठी लाळ । अमृतें येणें ॥ १०-२० ॥

नित्य चांदु होये । परी पुनवे आनु आहे ।

हें कां मी म्हणों लाहें । सूर्यदृष्टी ? ॥ १०-२१ ॥

प्रिया सावायिली होये । तै अंगीचे अंगीं न समाये ।

येहवीं तेथेंचि आहे । तारुण्य कीं ॥ १०-२२ ॥

वसंताचा आला । फळीं फुलीं आपला ।

गगनाचिया डाळा । पेलती झाडें ॥ १०-२३ ॥

ययालागीं हें बोलणें । अनुभामृतपणें ।

स्वानुभूति परगुणें । वोगरिलें ॥ १०-२४ ॥

आणि मुक्त मुमुक्षु बद्ध । हें तंववरी योग्यता भेद ।

अनुभामृतस्वाद । विरुद्ध जंव ॥ १०-२५ ॥

गंगावगाहना आली । पाणीयें गंगा झालीं ।

कां तिमिरें भेटलीं । सूर्या जैशीं ॥ १०-२६ ॥

नाहीं परिसाची कसवटी । तंववरीच वानियाच्या गोठी ।

मग पंधरावयाच्या पटीं । बैसावें कीं ॥ १०-२७ ॥

तैसें जे या अखरा । भेटती गाभारां ।

ते वोघ जैसे सागरा । आंतु आले ॥ १०-२८ ॥

जैशा आकारादि अक्षरा । भेटती पन्नासही मात्रा ।

तैसें या चराचरा । दुसरें नाहीं ॥ १०-२९ ॥

तैसी तये ईश्वरीं । अंगुळी नव्हेचि दुसरी ।

किंबहुना सरोभरीं शिवेसीचि ॥ १०-३० ॥

म्हणोनि ज्ञानदेवो म्हणे । अनुभवामृतें येणें ।

सणु भोगिजे सणें विश्वाचेनि ॥ १०-३१ ॥

॥ इति श्रीसिद्धानुवाद अनुभवामृते ग्रंथपरिहारकथनं नाम दशमं प्रकरणं संपूर्णम् ॥

<< सर्व अभंग